Verslag 51ste werkdag: zaterdag 24/11/2007

Bar koud voor een zaterdagmorgen rond de klok van 9u30. De ideale omstandigheden om er een ganse dag keihard tegen aan te gaan. Het is Bob die voor ons het hek open doet zodat we ons toegang kunnen verschaffen tot ons adelaarsnest. Vandaag staat onze eerste studiedag op de agenda met het doel een referentieverzameling op te bouwen die verder als leidraad zal dienen tot een uitgebreide studie over de site Steenberg. Een tiental deelnemers is vastberaden om het tot de klok van 17u vol te houden.
Hubert en ik hebben er wel voor gezorgd dat we op tijd een goede tas koffie kunnen nuttigen om even te bekomen van de zware materie die op onze schouders zal vallen.
Het is Dr. Prof. Patrick Monsieur, onze wetenschappelijke begeleider, die ons zal wegwijs maken in de determinatie van ons schervenpotentieel. Na de verwelkoming en even bijgepraat te hebben gaan we over tot de order van de dag. Patrick begint eerst met een serieuze uiteenzetting van het hoe en waarom opzetten van een referentieverzameling. Hij leert ons de punten waarop we vooral moeten letten en wijst ons ook op het feit hoe belangrijk het is dat we ook de reeds uitgegeven publicaties en studies vergelijken met datgene wat we zelf ontdekken in ons inventarisatiewerk.

Een aandachtig trio bij de uiteenzetting van Patrick over de
toe te passen werkwijze.

Hij hamert er op dat het heel belangrijk is om heel gedisciplineerd en methodisch te werk te gaan. Het is vooral heel belangrijk om de gangbare benamingen en determinatiecodes te hanteren en te kennen. De voornaamste typologieën voor ons zijn Dragendorff voor de terra sigilata en deze van Holwerda voor de urnes en bekers. Natuurlijk mogen we zeker ook de andere typologieën niet over het hoofd zien. Ook de tellingen van de verschillende recipiënten is belangrijk voor een juiste en exacte inventarisatie. We moeten er ook in slagen om de individuen af te zonderen en apart te groeperen, doch steeds rekening houdend met het soort aardewerk waarin deze voorkomen. Ook het opmaken van de inventarisatiefiches moet methodisch gebeuren met de exacte wetenschappelijke vaststellingen en determinatie van het recipiënt dat voorkomt op de fiche. Na de theoretische uiteenzetting is het tijd voor de praktijk, doch eerst een welgekomen tas koffie. Voor het opzetten van de referentieverzameling gaan we beginnen met de terra sigilata. De eerste praktijkles in het hanteren van de typologie van Dragendorff verloopt vrij vlot en al vlug kunnen we vaststellen dat we in de collectie die we voorhanden hebben om te bestuderen heel wat verschillende types van dit aardewerk bezitten. Hier maken we reeds twee verschillende groepen met aan de ene zijde de versierde sigilata en aan de andere zijde de onversierde.

Patrick wijst op de verschillende aspecten van determinatie.

Het loopt tegen de middag en het is Hubert die er voor gezorgd heeft dat we wat tussen de kiezen krijgen: het heerlijke broodje smaakt bij iedereen en met de nodige drank is onze maag voldaan zodat we de namiddag tegemoet kunnen gaan. Deze verloopt als volgt.
Vooreerst werken we het gedeelte terra sigilata af en spreiden we alle voorkomende types uit in een verzamelbak, en dit is zeker niet niets. Het tweede luik bestaat er uit om het overige luxe aardewerk te sorteren en onder te brengen in de referentieverzameling. Dit is al heel wat moeilijker en hier wordt de parate kennis van de aanwezigen serieus op de proef gesteld. Maar we mogen toch stellen dat bij de vaste ploeg van refitters en archiveerders deze kennis al vrij hoog ligt waarvoor een dikke proficiat.

Patrick en Romain bij het bestuderen van een sigilata-scherf.

Zo kabbelt de tijd maar voort en inderdaad tegen de klok van vijf uur, de door ons vooropgestelde eindmeet ligt er al een voorname referentieverzameling uitgestald van het luxewaar. In een nabeschouwing krijgen we nu de opdracht deze verder uit te bouwen en het andere materiaal hieraan te toetsen. Ook zullen we beginnen om het gewone waar onder te brengen in onze referentieverzameling in aparte groepen. Thuis bij Romain wordt bij het drinken van een goede Leffe samen met Patrick en Hubert de nabeschouwing afgesloten en wordt reeds een volgende studiedag afgesproken. Dan zullen we over gaan om de verschillende groepen nauwkeuriger te beschrijven en misschien reeds met de eerste tellingen beginnen. In ieder geval, nog werk genoeg.