donderdag 21 mei 2009

Zaterdag 23/05/2009: GEEN WERKNAMIDDAG

Door familiale omstandigheden is er geen werknamiddag voorzien op zaterdag 23/05/2009.

zaterdag 16 mei 2009

Logboek 16/05/2009: 118de werknamiddag

Locatie: ’t Gasthuys”, Stedelijk museum Aalst

Tijdstip: 14u tot 17u30

Aanwezigen: Arnout Beugniez, Hugo Thuy, Johnny De Mol, Hubert Timmerman, Romain De Moor

Werkzaamheden: Refitten, tekenen en carteren, nummeren en ficheren, sorteren scherven

Sugesties: Nihil

Verslag 118de werknamiddag: zaterdag 16/05/2009

Zaterdag 21u16.
Voor de 118de maal zit ik hier voor mijn scherm het verslag van vandaag voor te bereiden om onze blog aan te vullen. Steeds tracht ik dit trouw rond dit tijdstip te doen zodat onze lezers op zondag ons wedervaren op zolder kunnen volgen.

Romain op de locatie waar hij elke week het blogverslag schrijft.

Iedereen was vandaag vast besloten om ijverig door te werken aan zijn taak, want zonder één woord te wisselen ging iedereen aan de slag, bewust van het vele werk dat er nog te wachten ligt.
Johnny was nog geen vijf minuten bezig of daar kwam reeds de eerste refitting te voorschijn: er is een scherf gevonden bij een reeds bestaande refitting, namelijk deze van een gezichtsbeker.
Ik weet dat Gose in zijn typologie over de keramiek in het Rijnland deze bekers beschrijft, maar jammer genoeg is het exemplaar waarover wij beschikken nog te fragmentarisch om reeds op de juiste typologie te brengen. We hopen dat we bij verdere refitting dit exemplaar kunnen vervolledigen. Vermoedelijk is dit het enige exemplaar van dit soort bekers binnen de verzameling van de site Steenberg. Dat de refitting van vandaag zo succesvol verliep was deels te wijten aan het sorteerwerk van de voorbijgaande weken. Samen met Johnny ben ik namelijk de laatste weken druk doende om het schervenarsenaal zo goed mogelijk te sorteren zodat elk type aardewerk bij elkaar komt te liggen, rekening houdend met de verschillende contexten natuurlijk. Daar dit vandaag zijn vruchten afwierp door verschillende geslaagde refittingen, gaf het dubbel de moed om deze taak verder te zetten, wat niet altijd van de poes is en soms heel saai kan zijn. Maar dit hoort nu eenmaal bij de taak van een archeoloog die zich met dergelijk werk bezig houdt.
Weer een plezant detail dat dit werk vandaag opleverde is deze van een aantal scherven afkomstig van borden of plengschalen. Zij komen allen uit de context HO 50/2.

Scherf aansluitend op het reeds verlijmde gedeelte van de gezichtsbeker. Het juiste type is nog steeds niet met zekerheid te bepalen.

Zicht op een klein deel van scherven afkomstig van borden uit dezelfde context HO 50/2.

Als we deze context op het opgravingsplan gaan bekijken, kunnen we vaststellen dat het hier gaat om een transect (lange sleuf) gegraven dwars doorheen de ganse tempelsite, van noord naar zuid. Bij deze kunnen wij betreffende deze schervengroep bijna zeker zijn dat het hier gaat om objecten binnen een religieuze context.
Hubert - stil is teruggetrokken aan de tekentafel - is begonnen met het kopiëren van een detailplan van de tempelsite waar alles prachtig kan worden ingetekend. Laat hem in alle stilte verder werken aan dit precisiewerk, in volgende verslagen komen we hier zeker op terug.
Hugo heeft er sinds vandaag een makker bij om het nummeren te bevorderen: Arnout zal van vandaag af Hugo bijstaan in deze taak.

Deze taak is veel omvattend. Het is namelijk van hieruit dat het ganse systeem vertrekt, bij deze registratie krijgt elke scherf zijn inventarisnr. mee maar ook zijn eerste fiche met de eerste gegevens betreffende de scherf. Deze worden steeds aangevuld en aangepast als er een refitting wordt gedaan zodat men steeds kan terug vallen op dit fichenbestand als er twijfel of discussie is rond een bepaald voorwerp of scherf. Later naar opslag toe wordt er een contextfiche opgemaakt met bredere en ruimere beschrijving van het voorwerp. Dit is reeds naar de publicatie toe gericht.

De drie musketiers aan de werktafel: Hugo, Arnout en Hubert.

Bij deze zullen we voor vandaag weer maar afsluiten want de klok heeft weer haar einddoel bereikt.

zondag 10 mei 2009

Logboek 09/05/2009: 117de werknamiddag

Locatie: ’t Gasthuys”, Stedelijk Museum Aalst

Tijdstip: 14u tot 17u30

Aanwezigen: Johnny De Mol, Hugo Thuy, Hubert Timmerman, Jef Avoux, Romain De Moor

Bezoekers: Rita De Bock

Werkzaamheden: Rondleiding, filmen, refitten, tekenen, typologeren

Suggesties: Nihil

Verslag 117de werknamiddag: zaterdag 09/05/2009

Vandaag toont de stad veel rustiger aan. Wat een verschil met verleden week zaterdag toen het de 'top-zenuw-dag was in de stad! Wat wil niet zeggen dat we vandaag op zolder een rustige dag zullen beleven.
We krijgen vandaag bezoek van Rita De Bock (schoonzus van Hubert), een dame die van wanten weet wat geschiedenis betreft.
Ook onze cineast van dienst komt vandaag op bezoek, onze beste maat Jef Avoux. Dan zijn de kwinkslagen niet uit de lucht.

Maar eerst laten we Rita kennismaken met onze zolder en onze werkzaamheden. Zij luistert aandachtig naar de uitleg over ons project die ik haar samen met Hubert Timmerman verschaf. Rita is vol aandacht en blijkt heel goed te begrijpen waarover gepraat wordt.
Ondertussen is onze vriend Jef aangekomen. Hij maakt een film over onze werkzaamheden en komt vandaag nog één en ander op de film zetten: beginnend met de nieuwste ontwikkelingen op zolder gaat hij over naar refittings en detailopnames. Geen gewoon gastje, onze Jef. Met vaste hand legt hij mooie opnames vast.

Onze vriend Jef bezig met een momentopname aan de tekentafel.

Jef weet me te vertellen dat er (met vandaag bij) reeds een 40-tal minuten filmwaardig zijn. Ik ben ervan overtuigd dat dit zeker een prachtig document gaat worden. Het is natuurlijk de bedoeling ons project zo wetenschappelijk mogelijk te maken, maar ook dat er een stuk geschiedenis in zit dat later kan dienen als archiefmateriaal om de geschiedenis van de gemeente Hofstade verder te blijven bestuderen en te archiveren. We moeten steeds toekomstgericht werken en bedenken dat ook wij ooit geschiedenis zullen worden en dat we onze - eventuele? - opvolgers stof genoeg geven om op verder te werken.
Terug naar de realiteit van de dag.
Onze vriend Hubert werkt vandaag verder op de tekentafel aan het plan waar hij de volgende gegevens aan zal toevoegen: de naam van de site, het inventarisnr., het nr. van het kadasterplan, de datum van het opstellen van het kopieplan, de schaal en de noordpijl, de legende en de naam van de tekenaar.
Is dit allemaal nodig? Natuurlijk, naar archivering toe. Indien deze gegevens niet worden toegevoegd aan het plan, dan kan dit bij later gebruik in het archief verloren gelegd of verkeerd geklasseerd worden, met als gevolg dat dit document wetenschappelijk waardeloos wordt. Ook is het interessant voor latere vorsers of mensen die willen gebruik maken van dit plan. Hoe meer gegevens hoe beter!

Detailopname van de getekende tempelsite, klaar voor intekening van de voorwerpen.

Ondertussen werk ik verder aan de typologie van het schervenarsenaal. Ik kan vermelden dat ik vandaag weer 18 volledige voetscherven heb kunnen toevoegen aan de reeds bestaande reeks. Momenteel is het me nog niet mogelijk met zekerheid te zeggen van welk type beker of pot die voetscherven zijn. Daarvoor moeten we de studie van dit materiaal verder uitdiepen.
Voorzichtig wil ik het vermoeden uiten dat er nog een 4-tal Holwerda’s bij zijn.
Eén zaak is wel zeker: met dit aantal individuen erbij is deze site uitzonderlijk rijk is aan bekers. Ergens logisch, want we hebben met een tempelsite te maken,
met dus veel offergaven.
Volledig mee akkoord, maar het is toch opvallend dat het aantal bekers al het andere materiaal ver overtreft.

Johnny De Mol ontdekt tussen het materiaal van fragmenten van voetscherven nog een scherf uit de ijzertijd. Dit materiaal onderscheidt zich van het Romeinse schervenmateriaal vooral door de grove structuur en de minder fijne afwerking.
In feite kunnen we zeggen dat de site Steenberg een multifunctionele site is: overwegend Romeins materiaal, maar ook materiaal uit de ijzertijd, Merovingisch en middeleeuws. Dit alles werpt natuurlijk een andere kijk op de zaak. Weeral stof om verder over na te denken!
Johnny is ook weer goed op dreef en tovert weer een tweetal refittings uit zijn mouw. De gewone kost, zeker? In ieder geval denk ik dat we zonder Johnny niet zover zouden hebben gestaan als waar we vandaag staan. Daarom wil ik hem toch even "proficiat" en “dank u” zeggen voor zijn reeds geleverd werk.
Zo zien jullie, beste bloglezers, dat op de museumzolder iedereen zo zijn specialiteit heeft waardoor een team is ontstaan dat vlot op elkaar is ingespeeld.
Reken daar onze Bert Deruyck nog bij met zijn fotomateriaal en de cirkel is rond. Hopelijk komt de dag dat we hem weer op zolder kunnen begroeten, want zijn geliefkoosde hoek staat er wat verloren bij.


Johnny, Hubert en Hugo Thuy in een gezellig onderonsje aan de studie en werktafel.

Al bij al wordt het weer al tijd om op te doeken. Toch jammer dat we niet meer uren kunnen spenderen aan onze zolder, onze tweede thuis.
Bij de balie zijn het Ann en Karine die ons uitwuiven en ons in de regen toch lekker naar huis sturen. Stom weer: toekomen met zonneschijn en met regendruppels huiswaarts keren.
Thuis
moet ik mijn gras nog afdoen.

zondag 3 mei 2009

Logboek 02/05/2009: 116de werknamiddag

Locatie: ’t Gasthuys”, Stedelijk Museum Aalst

Tijdstip: 14u – 17u30

Aanwezigen: Hugo Thuy, Hubert Timmerman, Romain De Moor

Werkzaamheden: Intekenen, nummeren en ficheren, op typologie brengen

Suggesties: Nihil

Verslag 116de werknamiddag: zaterdag 02/05/2009

Wat zich als een rustige zaterdagnamiddag aankondigde, werd uiteindelijk een heel productieve werknamiddag. Vluchtend van dat zotte stadsgeweld dat een Topdag moet voorstellen, zochten wij de stilte, koelte en rust op van onze zolder. Geen razende verkoopsdrukte kan op tegen ons monnikenwerk.
Hugo en Hubert staken de handen uit de mouwen en installeerden een bijkomende tl-lamp boven de tekentafel, kwestie dat er geen scheve lijntjes worden getrokken.
Ondertussen trok ik naar de museumkasten om daar de tekstpaneeltjes aan te brengen die door Luc waren gedrukt en gemaakt. Toen ik weer inde werkruimte aankwam, waren mijn beide kompanen reeds druk in de weer met hun gewone activiteiten. Hubert ontfermde zich over de tekentafel en met een juiste precisie werkte hij de eerste kalkafdruk van de site af.


Hubert met de tekenpen in aanslag, elke arcering en nummering zorgvuldig overbrengend.


Tegen het eind van de namiddag slaagde hij er inderdaad in om het eerste totaalbeeld van de site volledig af te werken zodat dit klaar is om in te tekenen.
Hugo had plaats genomen op zijn traditionele plaats aan het bureau en kondigde luid aan dat nummer 8000 geboren was. Wat wil zeggen dat er in totaal reeds 1696 scherven en objecten zijn genummerd, waarvan het grootste aandeel door de handen van Hugo zijn gegaan. Als het nr. 8000 is bereikt waarom dan maar 1696 stuks? Heel simpel: het eerste nr. dat wij bij de inventarisatie mochten gebruiken was 6304 dus is een rekensommetje vlug gemaakt. En nog is het einde van deze nummering nog niet in zicht.

Hugo samen met nr. 8000 in stilte aan het werk met op de achtergrond een beeld op de werkruimte.


Dus zal ik ook maar mijn activiteiten van alle weken ter hand nemen. Ik werk verder met alles op typologie te zetten. Wat wil zeggen een oneindige hoeveelheid scherven uitzoeken en onderbrengen in de juiste groep, lettend op de soort scherf (randscherf, wandscherf, voetscherf), lettend op de soorten versiering. Dit werk moet het mogelijk maken om de refitting wat vlotter te laten verlopen. Tegelijk is dit een goede oefening in materialenkennis. Daar men elke scherf moet ter hand nemen, controleren op versiering en soort aardewerk, vergelijken met reeds gekend materiaal.
Voor een leek lijkt dit een saai en vervelend werk, maar voor iemand die elke dag opstaat en gaat slapen met zijn archeologische activiteiten in het achterhoofd is dit een echte slagroomtaart.
Na zoveel weken naslagwerk en recherche staat men soms versteld dat er telkens weer nog nieuw ongekend materiaal opduikt, wat dan weer nieuw opzoekwerk vraagt in de literatuur. Deze is soms niet voldoende of te oppervlakkig zodat we weer op zoek moeten naar meer gespecialiseerd werk. Het lijkt een straatje zonder einde, maar wees gerust: we komen eruit. Een bijkomende factor is dat men nauwlettend moet zijn dat men de juiste context bewaart van elke scherf. Zoals men weet is dit een belangrijk gegeven binnen de archeologie: “eens een object of artefact uit de juiste context wordt ontrokken zonder de nodige registratie is dit object of artefact zijn wetenschappelijke waarde kwijt en voorgoed verloren”.

Een leuk detail van vandaag: enkele verdwaalde museumbezoekers komen terecht op onze zolder en kijken verbaasd als ze daar een havenloos trio aantreffen, gebogen over een tekentafel en een hoop scherven. Men kan zo in hun blikken aflezen: “Wat bezielt die gekken om hier hun zaterdagnamiddag door te brengen?


Ikzelf aan het werk bij de typologie van de drinkbekers Holwerda 31a.

Op deze wijze kruipt de tijd genadeloos voort en moeten we weer aan opkrassen denken, maar we mogen in ieder geval terugblikken op een goedgevulde en vruchtbare werknamiddag.
Afscheid aan de balie genomen van onze vrienden en nu angstig met de wagen die razende drukte van de stad ontvluchten zodat we thuis in de rustgevende omgeving van de tuin nog wat verder kunnen werken aan opzoekingwerk waar we niet in geslaagd waren in de loop van de werknamiddag.

zaterdag 2 mei 2009

Zondag 26/04/2009: Erfgoeddag 2009 te Aalst

In samenwerking met het Stedelijk Archief Aalst en het Stedelijk Museum “’t Gasthuys” nam onze vereniging H.K. Denderland samen met tal van andere verenigingen deel aan de Erfgoeddag 2009.
Onder een druilerige regen werd de stand opgezet. Het doel was om onze vereniging voor te stellen aan het publiek via onze verschillende publicaties en ook ons museumproject rond de inventarisatie van de site Steenberg. Het was pas tegen de middag dat de zon door de wolken kwam priemen en ons een heerlijke zondagnamiddag voorschotelde.
De leden van ons bestuur kwamen onze stand met een bezoek opfleuren. Mimi, Hubert, Ghislain en Romain waren reeds in de voormiddag aanwezig om de stand te bezetten. Ook Roger en Xaveria waren bij de vroege vogels.
Voor we enkele sfeerbeelden tonen wil ik Hubert van harte feliciteren voor de organisatie van deze goed geslaagde activiteit.


Enkele bestuursleden gezellig keuvelend op de stand van H.K. Denderland ter gelegenheid van de Erfgoeddag 2009.


Mimi vol overgave bij het presenteren van onze vereniging. Ook zij was als één van de bestuursleden paraat op die druilerige zondagmorgen.


Als het over archeologie gaat is Romain direct paraat.


Overleg aan de balie van het museum: Luc, Karin en Romain in een gezellig onderonsje.

Onze deelname aan de Erfgoeddag is niet onopmerkt voorbijgegaan. De belangstelling was groot en vele toeschouwers stonden versteld van de professionele aanpak van onze vereniging. Zowel het onderzoek naar de plaatselijke geschiedenis van de gemeenten Hofstade en Gijzegem, als ons museumproject betreffende de site Steenberg ontlokte heel wat positieve reacties onder het voorbijgaande publiek. Het was dan ook heel normaal dat er “ne goeie” is geklonken en gedronken op deze leuke informatiedag.