Na de welverdiende rust in Griekenland op het eiland Chios zijn onze mensen weer paraat op zolder. Julie kunnen zeker wel raden voor wat. Maar vandaag wil ik het wel even over een andere boeg gooien. Daar we in het stadium aangeland zijn van beschrijven en bestuderen van de verschillende groepen van aardewerk is het moeilijk om van de werkzaamheden een gans verslag te schrijven, uitgezonderd als er iets speciaal te vermelden valt. Dus wil ik het even hebben over onze reis in Griekenland op het eiland Chios.
Bij ons bezoek aldaar aan het archeologisch museum konden we met plezier vaststellen dat er op het eiland een cultus geweid was aan de oosterse godin Cybélé. Leuk want die godin maakt ook deel uit van de godinnen die werden vereerd op de site Steenberg te Hofstade, dus interessant genoeg om hier even op door te bomen.
Cybélé, gekend als oosterse godin, komt op het eiland reeds voor in de archaïsche periode en loopt door tot de Romeinse periode. Zij staat vooral bekend als moedergodin en wordt daardoor vooral in verband gebracht met de vruchtbaarheid. Opvallend is dat deze godin steeds zittend op een troon wordt afgebeeld, veelal geflankeerd door twee leeuwen en met een scepter of bord in de hand. In het museum stonden twee beelden tentoon uit het 6de millenium V.C. Het gaat hier om twee beelden van Cybélé enkel gezeten op een troon zonder bord of scepter en niet geflankeerd door leeuwen. Een beeld is wel gebeeldhouwd in een schrijn. Een ander beeld van deze godin stamt uit de helenistische periode, gezeten op een troon geflankeerd door één leeuw met in de hand een scepter en een phiale (medicijnflesje). De scepter is een toonbeeld van autoriteit en het medicijnflesje verwijst naar de natuurlijke geneeskrachten die deze godin bezat. Nog een ander beeld daterende uit de late fase van het 1ste millenium V.C. stelt Cybélé voor gezeten op een troon geflankeerd door twee leeuwen met in de hand een drum (soort muziekinstrument).
In het plaatsje Daskalopetra, even buiten het drukke centrum van de stad Chios is er een open tempel volledig gewijd aan de godin Cybélé. Deze dateert van de laatste fase van het 6de millenium V.C. Op wat nu de fundamenten van deze tempel afbakenen is er nog steeds een rotsblok waarneembaar van waarop Homerus zijn Ilias doceerde (volgens de verhalen op het eiland, maar er zijn momenteel 7 plaatsen bekend van waarop Homerus zijn Ilias doceerde, doch Chios zou de meest geloofbare zijn).
Ook op de site Steenberg is een beeldje van Cybélé aangetroffen, wel zwaar door brand beschadigd doch duidelijk waarneembaar gezeten op een troon. Hier wordt zij vereenzelvigd met een inlandse moedergodin “de Mater”. Deze vereenzelving van Romeinse goden met Keltische/Germaanse goden noemt men de "interpretatio romana". Wat ons doet vermoeden dat op de site Steenberg een cultus heerste rond de vruchtbaarheid, te meer dat er ook nog een beeldje is gevonden van de godin Venus, die op zichzelf ook al betrekking heeft op de vruchtbaarheid. Laat ons hierbij nog de nabijheid van de Vondelbeek vermelden die in deze periode zeker geen beek was maar een klein riviertje. Waarom deze vermelding? Omdat de rivier een vrouwelijk element was in deze cultus en dus ook met vruchtbaarheid wordt vereenzelvigd. Natuurlijk berust deze stelling louter op een hypothese en is het steeds moeilijk om dit echt aan te tonen. Religie is niet voor niets een moeilijk onderwerp binnen de archeologie en is steeds stof voor discussie.
Bij ons bezoek aldaar aan het archeologisch museum konden we met plezier vaststellen dat er op het eiland een cultus geweid was aan de oosterse godin Cybélé. Leuk want die godin maakt ook deel uit van de godinnen die werden vereerd op de site Steenberg te Hofstade, dus interessant genoeg om hier even op door te bomen.
Cybélé, gekend als oosterse godin, komt op het eiland reeds voor in de archaïsche periode en loopt door tot de Romeinse periode. Zij staat vooral bekend als moedergodin en wordt daardoor vooral in verband gebracht met de vruchtbaarheid. Opvallend is dat deze godin steeds zittend op een troon wordt afgebeeld, veelal geflankeerd door twee leeuwen en met een scepter of bord in de hand. In het museum stonden twee beelden tentoon uit het 6de millenium V.C. Het gaat hier om twee beelden van Cybélé enkel gezeten op een troon zonder bord of scepter en niet geflankeerd door leeuwen. Een beeld is wel gebeeldhouwd in een schrijn. Een ander beeld van deze godin stamt uit de helenistische periode, gezeten op een troon geflankeerd door één leeuw met in de hand een scepter en een phiale (medicijnflesje). De scepter is een toonbeeld van autoriteit en het medicijnflesje verwijst naar de natuurlijke geneeskrachten die deze godin bezat. Nog een ander beeld daterende uit de late fase van het 1ste millenium V.C. stelt Cybélé voor gezeten op een troon geflankeerd door twee leeuwen met in de hand een drum (soort muziekinstrument).
In het plaatsje Daskalopetra, even buiten het drukke centrum van de stad Chios is er een open tempel volledig gewijd aan de godin Cybélé. Deze dateert van de laatste fase van het 6de millenium V.C. Op wat nu de fundamenten van deze tempel afbakenen is er nog steeds een rotsblok waarneembaar van waarop Homerus zijn Ilias doceerde (volgens de verhalen op het eiland, maar er zijn momenteel 7 plaatsen bekend van waarop Homerus zijn Ilias doceerde, doch Chios zou de meest geloofbare zijn).
Ook op de site Steenberg is een beeldje van Cybélé aangetroffen, wel zwaar door brand beschadigd doch duidelijk waarneembaar gezeten op een troon. Hier wordt zij vereenzelvigd met een inlandse moedergodin “de Mater”. Deze vereenzelving van Romeinse goden met Keltische/Germaanse goden noemt men de "interpretatio romana". Wat ons doet vermoeden dat op de site Steenberg een cultus heerste rond de vruchtbaarheid, te meer dat er ook nog een beeldje is gevonden van de godin Venus, die op zichzelf ook al betrekking heeft op de vruchtbaarheid. Laat ons hierbij nog de nabijheid van de Vondelbeek vermelden die in deze periode zeker geen beek was maar een klein riviertje. Waarom deze vermelding? Omdat de rivier een vrouwelijk element was in deze cultus en dus ook met vruchtbaarheid wordt vereenzelvigd. Natuurlijk berust deze stelling louter op een hypothese en is het steeds moeilijk om dit echt aan te tonen. Religie is niet voor niets een moeilijk onderwerp binnen de archeologie en is steeds stof voor discussie.
Het beeldje van Cybélé gevonden op de site Steenberg.
Beeldje van de inheemse mater (site Steenberg). 
Geen opmerkingen:
Een reactie posten