Vandaag beginnen we er definitief aan: na de zorgvuldige voorbereiding en de nodige besprekingen, gaan we van start met al de borden te rangschikken volgens typologie en ze te beschrijven. Ook zal die groep artefacten zorgvuldig ingepakt worden voor ze definitief naar de opslagplaats verdwijnen. Dit gaat gepaard met de nodige notities en foto’s. Er zal ook een selectie worden gemaakt van de voorwerpen waarvan een foto zal gepubliceerd worden. Natuurlijk zullen alle verschillende types van borden in de beschrijving worden opgenomen, gedetailleerd worden beschreven en getekend. Wij hopen dit alles deze winter te kunnen klaren zodat de eigenlijke publicatie eind volgend jaar kan worden uitgegeven. Dit is ongeveer de planning, maar alles hangt natuurlijk af van welke studies en vergelijkingen we nog zullen moeten maken. Dus vlug aan de slag.
Welke offers zijn er eigenlijk op de site Steenberg gebracht? Wat waren de rituelen? Het is natuurlijk moeilijk te bewijzen en te beschrijven, doch ga ik hier trachten een kleine hypothese naar voren te schuiven, gebaseerd op het soort voorwerpen dat in de tempelsite (het fanum) gevonden zijn. Vooreerst zou ik willen nagaan welk soort rituelen en offers er toen bestonden. Deze kunnen alle vormen en dimensies aannemen: het kunnen dierenoffers geweest zijn die gepaard gingen met het slachten van een rund of zwijn of andere soorten dieren of om rituelen die enkel gepaard gingen met dans en muziek. In het slechtste en zwartste geval ging het om offers met mensen (verwondingen of doding). In het geval van de site Steenberg ging het vermoedelijk om rituelen of offers die gepaard gingen met wijn of andere vloeistoffen (olie) en kruiden. Dit soort offers leunen het dichtst aan bij de verering van een vruchtbaarheidsgodin. Ging het enkel om bijzettingen of gingen deze offers ook gepaard met bepaalde rituelen? Op de site Steenberg zijn er nooit sporen gevonden van een altaar dat voor de tempel zou hebben gestaan. Hierdoor is men gemakkelijk geneigd om te zeggen dat het enkel om bijzettingen ging van de hoger vermelde offergaven. Dit kan men vergelijken met hedendaagse offerplaatsen (grotten, kapellen) waar men een kaars doet branden of een voorwerp in was gaat bijzetten (vorm van offeren) om hulp of troost of bijstand af te smeken, of als dank voor genezing.
Welke offers zijn er eigenlijk op de site Steenberg gebracht? Wat waren de rituelen? Het is natuurlijk moeilijk te bewijzen en te beschrijven, doch ga ik hier trachten een kleine hypothese naar voren te schuiven, gebaseerd op het soort voorwerpen dat in de tempelsite (het fanum) gevonden zijn. Vooreerst zou ik willen nagaan welk soort rituelen en offers er toen bestonden. Deze kunnen alle vormen en dimensies aannemen: het kunnen dierenoffers geweest zijn die gepaard gingen met het slachten van een rund of zwijn of andere soorten dieren of om rituelen die enkel gepaard gingen met dans en muziek. In het slechtste en zwartste geval ging het om offers met mensen (verwondingen of doding). In het geval van de site Steenberg ging het vermoedelijk om rituelen of offers die gepaard gingen met wijn of andere vloeistoffen (olie) en kruiden. Dit soort offers leunen het dichtst aan bij de verering van een vruchtbaarheidsgodin. Ging het enkel om bijzettingen of gingen deze offers ook gepaard met bepaalde rituelen? Op de site Steenberg zijn er nooit sporen gevonden van een altaar dat voor de tempel zou hebben gestaan. Hierdoor is men gemakkelijk geneigd om te zeggen dat het enkel om bijzettingen ging van de hoger vermelde offergaven. Dit kan men vergelijken met hedendaagse offerplaatsen (grotten, kapellen) waar men een kaars doet branden of een voorwerp in was gaat bijzetten (vorm van offeren) om hulp of troost of bijstand af te smeken, of als dank voor genezing.
Voorbeelden van wassen offerfiguren.
Doch ligt dit alles niet zo eenvoudig. De voorwerpen die binnen de tempelsite te Hofstade zijn gevonden zijn van die aard dat we geneigd zijn om te zeggen dat deze gepaard gingen met bepaalde rituelen. De vele plengschalen die zijn aangetroffen op de site laten blijken dat er hier plengoffers zijn gebracht. En een plengoffer gaat gepaard met bepaalde handelingen en rituelen. Het is niet uitgesloten dat er op bepaalde tijdstippen van het jaar (begin lente of herfst) een tijdelijk altaar werd opgericht op de site Steenberg om deze plengoffers en rituelen te kunnen uitvoeren. Natuurlijk is dit een gegeven dat we zeker niet hard kunnen maken. Ook de vele bekers die zijn aangetroffen op de site kunnen een vermoeden wekken dat er bepaalde dranken werden genuttigd tijdens de rituelen en dat deze bekers nadien werden bijgeplaatst in de tempel.
Plengschaal gevonden op de tempelsite Steenberg.Wat zijn nu plengoffers? Deze offers vallen niet onder de klasse van de bloederige offers. In het Latijn spreekt men van Libationes (drankoffers of plengoffers). Elk soort van offer of ritueel ging gepaard met een drank of plengoffer. Het plengen of besprenkelen met wijn of andere dranken of vloeistoffen kon gebeuren over geofferde dieren of mensen (dodencultus) of in een vlam aangemaakt op een altaar (vast blijvend of tijdelijk altaar). Ook kom het plengoffer een offer of ritueel op zijn eigen zijn. Hier treft men enkele punten die een vergelijk zouden kunnen treffen met de site Steenberg.
Voorstelling van hoe de tempelsite Steenberg er zou moeten hebben uitgezien.
Hierboven geef ik maar een kleine samenvatting van een gestelde hypothese. Religie is binnen de subsystemen van het sociocultureel systeem één van de moeilijkste, zo niet HET moeilijkste onderwerp om met juistheid te benaderen daar er geen of weinig tastbare bewijzen voor handen zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten